Wypożyczalnia
tel. 12 252 44 11; 12 252 44 12
Czytelnia Główna
tel. 12 252 44 14
Czytelnia Czasopism
tel. 12 252 44 19
Oddział Informacji Naukowej
tel. 12 252 44 18
Gromadzenie Zbiorów
tel. 12 252 44 16
Repozytorium
tel. 12 252 44 20
Postawy polskich przedsiębiorstw i instytucji wobec otwartego oprogramowania: przegląd badań
W referacie omówiono wyniki opublikowanych badań w zakresie wykorzystania otwartego oprogramowania w polskich przedsiębiorstwach i instytucjach. Badania te były przeprowadzone w oparciu o ankiety skierowane do pracowników następujących organizacji:
Badania potwierdzają wysoki poziom świadomości istnienia i znajomości otwartego oprogramowania oraz stosunkowo niski poziom jego wykorzystania. Porównanie wyników przeprowadzono w podziale na następujące kategorie odpowiedzi: przyczyny użytkowania oprogramowania zamkniętego, ocena korzyści oprogramowania otwartego. Wymienione przez ankietowanych korzyści stały się punktem wyjścia dla ostatniej części referatu, w której zrelacjonowano wybrane pozycje literatury przedmiotu w zakresie zarówno współtworzenia (crowdsourcingu) samego oprogramowania, jak i produktu danej organizacji.
Koha w działaniu – doświadczenia z migracji i wdrożeń
W referacie przedstawiono podstawowe informacje dotyczące zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha oraz zasad, na których odbywa się praca nad rozwojem systemu. W zasadniczej części omówiono przykładowe migracje z innych systemów bibliotecznych (MAK, PATRON, LiberMedia) i związane z nimi problemy. Zaprezentowano również wybrane zastosowania systemu:
Oprogramowanie open source w kształceniu akademickim bibliotekarzy
W referacie przedstawiono czy i jak oprogramowanie open source wykorzystywane jest w kształceniu akademickim bibliotekarzy. Zaprezentowano zalety i wady tego rodzaju systemów oraz opinie zebrane w trakcie prowadzenia zajęć o programach bibliotecznych w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Koha od strony informatycznej i użytkowej. Podstawowe zagadnienia związane z systemem
W referacie przedstawiono następujące kwestie i zagadnienia:
Wdrożenie i przystosowanie otwartego systemu bibliotecznego Koha w Bibliotece Politechniki Krakowskiej
W referacie zaprezentowano prace przygotowawcze i proces wdrożenia otwartego systemu bibliotecznego Koha w Bibliotece Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Zintegrowany system biblioteczny Koha jest systemem o otwartym kodzie źródłowym, tworzonym i udostępnianym przez społeczność Koha na całym świecie. Biblioteka PK przystosowała system do własnych potrzeb, uwzględniając zarówno organizację pracy w instytucji, jak i wymagania stawiane przez użytkowników. Omówione zostały moduły Administracja oraz Narzędzia, niezbędne w pracy bibliotekarza systemowego. Przedstawiono realizację najważniejszych założeń projektowych, usprawniających funkcjonowanie Biblioteki PK.
Koha po polsku – prace tłumaczeniowe
Celem wystąpienia jest prezentacja etapów prac nad tłumaczeniem zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha, obejmujących zarówno OPAC, jak i interfejs bibliotekarza, z uwzględnieniem organizacji (przede wszystkim ustalenie wersji systemu, która będzie tłumaczona, i wyznaczenie terminów realizacji poszczególnych fragmentów) oraz podziału obowiązków: nie tylko przekład, ale i sprawdzanie poprawności merytorycznej, językowej oraz stylistycznej tłumaczenia przez pracowników biblioteki oraz użytkowników. Poruszona zostanie także kwestia specyfiki Koha Translation Project jako przykładu pootle – narzędzia do tłumaczenia online. Zaprezentowane zostaną korzyści, szanse, możliwości oraz problemy i trudności, które generuje narzędzie do tłumaczenia online. Omówione zostaną również aspekty związane z przekładem na język polski, w oparciu o wersję angielską, instrukcji użytkownika Koha, w tym etapy korekt i poprawek oraz redakcji, a następnie aktualizacji – zgodnie z kolejnymi wersjami systemu.
Możliwości wzbogacenia systemu bibliotecznego Koha o funkcjonalności wynikające z połączenia z wyszukiwarką naukową Primo
W referacie przedstawiono możliwości wzbogacenia systemu bibliotecznego Koha o funkcjonalności wynikające z połączenia z wyszukiwarką naukową Primo. Synergia ta została omówiona na przykładach kilku udanych wspólnych wdrożeń. Wyszukiwarka naukowa jest nowoczesnym rozwiązaniem będącym odpowiedzią zarówno na mnogość źródeł informacji, jak i zmieniające się oczekiwania użytkowników bibliotek akademickich. Najistotniejszą cechą rozwiązania tego typu jest intuicyjność interfejsu oraz uniwersalność informowania o źródłach drukowanych, zdigitalizowanych i elektronicznych. Primo jest produktem firmy ExLibris, dostawcy oprogramowania między innymi dla Library of Congress, British Library czy Harvard University.
Wykorzystanie modułu Gromadzenie systemu Koha w procesie gromadzenia zbiorów na przykładzie Biblioteki Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
W referacie przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące wykorzystania zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha w procesie gromadzenia zbiorów w Bibliotece Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Przedstawione zostały funkcjonalności pozwalające na zarządzanie procesem gromadzenia druków zwartych, dokumentów elektronicznych, kartograficznych, dźwiękowych i ikonograficznych. Program umożliwia rejestrację i kontrolę zamówień, kontrolę wydatków i zarządzanie budżetami, zarządzanie bazą dostawców, tworzenie zestawień i statystyk – wszystko to zostanie zaprezentowane na przykładzie Biblioteki KAAFM. System Koha pozwala na zautomatyzowanie procesu gromadzenia i zintegrowanie go z pozostałymi modułami.
Funkcjonowanie modułu Katalogowanie w systemie Koha na przykładzie Biblioteki Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
W referacie przedstawiono najważniejsze funkcjonalności modułu Katalogowanie zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha wykorzystywane w Bibliotece Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Krótko scharakteryzowano dostępne w Koha szablony, zwłaszcza ich tworzenie oraz możliwość modyfikacji, czyli dostosowanie nie tylko do konkretnych typów katalogowanych dokumentów (druków zwartych, dokumentów dźwiękowych, elektronicznych, ikonograficznych czy kartograficznych), ale i do różnych formatów katalogowania zasobów bibliotecznych, ze szczególnym uwzględnieniem formatu MARC 21. Mniej uwagi poświęcono lokalnemu katalogowaniu i hasłom wzorcowym, skupiając się na współpracy z Centrum NUKAT, szczególnie na pobieraniu opisów przez protokół Z39.50. Poruszono kwestię dołączania skanów okładek, skanów spisów treści i odsyłaczy do pełnych tekstów katalogowanych dokumentów. Omówiono szablon rekordu egzemplarza (dodawanie, usuwanie, modyfikowanie i przepinanie egzemplarzy). Na koniec wspomniano o możliwościach, które oferuje tworzenie rekordów analitycznych (analytics) w Koha oraz o rozwijaniu tej funkcjonalności w Bibliotece KAAFM.
Proces gromadzenia i zarządzania zbiorami w Bibliotece Politechniki Krakowskiej w systemie bibliotecznym Koha
W referacie przedstawiono wybrane zagadnienia związane z procesem gromadzenia oraz zarządzania zbiorami zwartymi i specjalnymi w Bibliotece Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, a także wiążące się z tym problemy, które wynikły w trakcie wdrażania nowego systemu bibliotecznego Koha.
Szczegółowo omówiono możliwości systemu Koha dotyczące planowania i kontroli danych budżetowych, propozycji zakupu, zamówień, rejestracji i inwentaryzacji zbiorów.
Przedstawiono także nowe rozwiązania zastosowane w praktyce bibliotecznej, między innymi: możliwość tworzenia w systemie komputerowej księgi ubytków czy zestawień statystycznych dostosowanych do wykorzystywanych przez Bibliotekę PK systemów z zakresu statystyki bibliotecznej.
Od TinLib do Koha – dostosowanie zasad opracowania zbiorów zwartych w Bibliotece Politechniki Krakowskiej do wymogów nowego systemu bibliotecznego
W referacie zaprezentowano najistotniejsze problemy związane z konwersją danych z systemu TinLib (brak formatu MARC 21) do systemu Koha (przypisanie danych rekordu bibliograficznego w TinLib do odpowiednich pól formatu MARC 21, ewentualne dostosowanie pól do konwersji). Przedstawiono istniejące w Koha szablony poszczególnych typów dokumentów (przede wszystkim druków zwartych), haseł wzorcowych oraz rekordu egzemplarza. Ze szczególną uwagą omówiono stosowanie w Bibliotece Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej jako podstawowego języka informacyjno-wyszukiwawczego w opracowaniu rzeczowym. Szerzej zaprezentowano także opracowanie formalne i rzeczowe zbiorów bibliotek instytutowych PK. W podsumowaniu poruszono kwestie wykorzystania różnych pól lokalnych w Koha dla indywidualnych potrzeb opracowania zbiorów w Bibliotece PK.
Moduł czasopism w systemie Koha
W wystąpieniu omówiono drogę czasopism w bibliotece korzystającej z systemu Koha. Zaprezentowano poszczególne części modułów Gromadzenie oraz Czasopisma w interfejsie bibliotekarza. Autorki zwróciły szczególną uwagę na elastyczność systemu pozwalającą na jego dostosowanie do potrzeb obu bibliotek: Biblioteki Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz Biblioteki Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Przedstawiono proces katalogowania wydawnictw ciągłych w formacie MARC 21 (przy uwzględnieniu współpracy z Centrum NUKAT), a także sposób zamawiania czasopism w OPAC: możliwość rezerwowania całych roczników lub pojedynczych numerów. W podsumowaniu przedstawiony zostanie stan prac nad modułami oraz zmiany planowane w obu bibliotekach.
Oddział Udostępniania Zbiorów częścią zintegrowanego systemu Koha – nowe możliwości
Celem wystąpienia jest zaprezentowanie OPAC oraz modułu Udostępnianie w zintegrowanym systemie bibliotecznym Koha. W referacie zaakcentowano istotne z punktu widzenia użytkownika zmiany w katalogu bibliotecznym, a także omówiono funkcjonalność systemu w różnych aspektach pracy oddziału udostępniania zbiorów. Szczególny nacisk położono na takie elementy jak: realizowanie zamówień, wypożyczeń, prolongat i zwrotów egzemplarzy bibliotecznych oraz rejestrowanie i obsługa użytkowników. Podkreślone zostały nie tylko możliwości dopasowania systemu do potrzeb konkretnej biblioteki, ale i różnorodność funkcji dostępnych dla użytkowników oraz bibliotekarzy. W prezentacji uwzględniono zarówno rozwiązania zastosowane w bibliotekach Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, jak i te opcje systemu Koha, które nie zostały w nich wdrożone.
Statystyki i raportowanie w systemie Koha
W referacie omówiono możliwości systemu Koha w zakresie generowania statystyk i raportów związanych z funkcjonowaniem biblioteki. W szczególności przedstawiono dostępne w module raportów i statystyk narzędzia do tworzenia raportów przez bibliotekarza oraz funkcje umożliwiające generowanie statystyk z wykorzystaniem bezpośredniego dostępu do bazy danych poprzez język zapytań SQL. Poruszono również wybrane zagadnienia dotyczące przetwarzania i retencji danych gromadzonych dodatkowo do celów statystycznych w Bibliotece Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Bibliotece Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, w odpowiedzi na ich specyficzne zapotrzebowania wykraczające poza ogólne możliwości oferowane w systemie Koha (między innymi statystyki korzystania przez użytkowników ze zbiorów na miejscu, statystyki odwiedzin w czytelniach).
Koha jako podstawa do tworzenia wirtualnej przestrzeni bibliotecznej Tarnopolskiego Narodowego Uniwersytetu Technicznego imienia Iwana Puluja
W ostatniej dekadzie szkoły wyższe i biblioteki akademickie coraz większą uwagę zwracają na zasady otwartego dostępu do informacji w formach otwartej nauki i otwartego dostępu do publikacji naukowych. Brak bezpośrednich korzyści ekonomicznych z realizacji zasad open access nie zawsze pozwala instytucji na sfinansowanie zakupu odpowiedniego oprogramowania komercyjnego lub na rozwój i utrzymanie już posiadanego. Dlatego rozwiązaniem tego problemu wydaje się stosowanie oprogramowania open source. Wolne oprogramowanie, mimo złożonego procesu wdrożenia, pozwala na dostosowanie go do własnych potrzeb i integrację z innym oprogramowaniem.
Wirtualne środowisko edukacyjne i badawcze w Tarnopolskiego Narodowego Uniwersytetu Technicznego im. Iwana Puluja zostało stworzone dzięki wykorzystaniu wolnego oprogramowania typu ATutor (D-learning server), DSpace (Repozytorium ELARTU), Wiki oraz – Koha – zajmującego czołowe miejsce w automatyzacji procesów bibliotecznych. System Koha oferuje podstawowe funkcje, takie jak: świadczenie usług i dostawę książek, elektroniczny katalog biblioteki 2.0, personalizację obszaru roboczego użytkownika, a także – wraz z platformą DSpace – tworzy system monitorowania działalności wydawniczej naukowców Uniwersytetu.
Dla skutecznego wykorzystania zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha i jego integracji z informacyjno-learningowym środowiskiem uniwersyteckim, postanowiono zsynchronizować dane z głównej bazy uczestników procesu edukacyjnego w oparciu o LDAP i bazę danych zasobu biblioteki, utworzoną w oprogramowaniu UFD/biblioteka z odpowiednią bazą Koha.
Jednym z celów biblioteki uniwersyteckiej jest utworzenie bibliografii dorobku naukowców swojej uczelni. Koha wspólnie z Repozytorium ELARTU i bazą danych Scopus jest wykorzystywana do automatycznego tworzenia bibliografii pracowników akademickich. Zautomatyzowane podejście do prac nad bibliografią pozwala śledzić publikacje naukowców w czasie rzeczywistym. Warto zauważyć, że ze względu na otwartą strukturę kodu i przemyślaną strukturą zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha, system ten jest łatwy w integracji ze środowiskiem informatycznym uczelni i umożliwia tworzenie różnych aplikacji.
Koha w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Szczecińskiego
Biblioteka Główna Uniwersytetu Szczecińskiego wdrożyła i rozwija zintegrowany system biblioteczny Koha oparty na open source. Wdrożenie systemu Koha dzięki pełnej funkcjonalności i braku ograniczeń licencyjnych pozwoliło nie tylko na oszczędności finansowe, ale także – dzięki otwartemu oprogramowaniu – dało możliwość dostosowania modułów do indywidualnych potrzeb pracowników Biblioteki. Ta sytuacja sprawiła, że bazowa wersja Koha została zmodyfikowana, a jej rozwój w sposób diametralny wpływa na funkcjonowanie Biblioteki. Dzięki współpracy Oddziału ds. Komputeryzacji z kierownictwem Biblioteki i pracownikami system jest stale modyfikowany, co podnosi komfort pracy, a zmiany i unowocześnianie interfejsu zgodnie z aktualnymi trendami GUI korzystanie wpływają na korzystanie z katalogu przez czytelników. Modyfikacje systemu Koha w oparciu o potrzeby czytelników dają im nowe narzędzia do kontaktu i współpracy z Biblioteką i jej pracownikami. W referacie wykazano różnice pomiędzy oryginalną bazową wersją systemu Koha a systemem wdrożonym w Bibliotece US. Ponadto autorzy odnieśli się do najnowszej wersji systemu Koha 3.16.
Koha – czy warto? Krótka historia implementacji w Bibliotece Politechniki Koszalińskiej
Referat przedstawia proces informatyzacji Biblioteki Politechniki Koszalińskiej przy wykorzystaniu zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha. Platforma ta po raz pierwszy udostępniona do użytku w Nowej Zelandii, z czasem stała się alternatywą dla płatnych wersji systemów bibliotecznych. Do Biblioteki PK wprowadzona została w 2013 roku i zastąpiła oprogramowanie MAK, które uznano za niewystarczające do obsługi procesów bibliotecznych. Nowy system miał na celu ułatwić korzystanie z zasobów bibliotecznych czytelnikom, usprawnić zamawianie i wypożyczanie zbiorów oraz udostępnić opcję zarządzania własnym kontem. Dodatkowo bibliotekarze otrzymali narzędzie, które zdecydowanie poprawia proces gromadzenia i opracowania zbiorów oraz stwarza przyjazne środowisko pracy. W referacie nakreślono przyczyny wyboru systemu oraz kolejno przedstawiono etapy jego wdrażania. Przedstawiono szczegółowy przebieg procesu implementacji systemu, który Biblioteka rozpoczęła dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonemu na działalność upowszechniającą naukę. W dalszej części artykułu ukazano czynności niezbędne do wprowadzenia systemu Koha, począwszy od wyboru wersji i przetłumaczenia kolejnych modułów systemu, poprzez instalację, migrację baz danych, aż po modyfikację ustawień oprogramowania. Zaprezentowano również proces adaptacji Koha do potrzeb Biblioteki PK, skupiając się na opracowaniu rozwiązań, które pozwoliłyby bibliotekarzom na w miarę bezproblemowe przejście na nowy system biblioteczny. Ukazano aktualny stan funkcjonowania systemu i zaproponowano rozwiązania na przyszłość, mające służyć dalszemu rozwojowi Koha w Bibliotece PK.
Koha – trzeci stopień wtajemniczenia (komunikat na temat współpracy systemu Koha z katalogiem centralnym)
W wystąpieniu zostaną poruszone następujące zagadnienia: